Klis kan vastklitten aan dieren en kleding. De plant komt voor in bermen en op braakliggend terrein. Het wordt toegepast om zijn reinigende werking.
Algemene beschrijving Deze tweejarige plant heeft grote, aan de onderkant donzige bladeren. De bloemen zijn roodachtig paars, soms wit en lijken op distelbloemen. De verschillende soorten klis komen overal in de gematigde luchtstreken van Eurazië en Noord-Amerika voor en zijn door onderlinge vermenging moeilijk uit elkaar te houden. Gelukkig zijn ze alle bruikbaar. Wortels, bladeren en zaden worden toegepast. Sommige genezers gebruiken het liefst de hele zaadlobben, die groen geplukt moeten worden.
Werking en karakter Alteratief, bloedzuiverend, bitter-tonisch, bacteriëndodend, reinigend voor het lymfestelsel, zweetdrijvend. De wortel is mild laxerend en voedzaam.
VOORZICHTIG! Klis kan meestal veilig worden gebruikt, maar grote doses moeten tijdens de zwangerschap gemeden worden. Klis kan tijdelijk symptomen verergeren. Verlaag de doses en raadpleeg een arts.
Uit de geschiedenis * Van oudsher werd klis gebruikt om het lichaam van gifstoffen te zuiveren. Culpeper beval de bladeren aan bij ‘zenuwinzinkingen’, de met wijn gedronken zaden bij ischias en bij ‘tering’ de wortel. * Uit recent onderzoek blijkt dat klis werkt tegen tumoren. * In Noord-Engeland bestond een kruidenbitter met klis en paardebloem. De drank bezat dezelfde reinigende en versterkende werking als de oorspronkelijke sarsaparilla. Het is nog verkrijgbaar als frisdrank, maar heeft weinig gemeen met de kruidenbitter en heeft geen geneeskrachtige werking.
Professioneel gebruik Bij kanker en chronische hepatitis, beschermt bij ziekten van het afweerstelsel, zoals aids.
Ander gebruik De grote bladeren kunnen in noodgevallen dienst doen als regenhoed tijdens een lange wandeling.
Huismiddel Inwendig: - De bladeren en groene zaadlobben zijn het bitterst en het best voor de spijsvertering en bij acute huidproblemen. - Bij artritis, reumatiek en jicht. - Bij huidaandoeningen: acne, mee-eters, steenpuisten, eczeem en psoriasis. Als huidspoeling bij infecties. - Bij chronische constipatie. - Bij slechte spijsvertering en geringe eetlust. - Bij wondjes in de mond, als thee en spoelmiddel. - Verlaagt de cholesterolspiegel. - In combinatie met paardebloem bij urineretentie.
Recept: Klisstelen in het zuur Klis in het zuur is een traditioneel Japans gerecht, dat bij rijstschotels wordt gegeten. Door toevoeging van specerijen komt de zoetheid beter naar voren en worden de eigenschappen als afrodisiacum versterkt. Aantal jonge bladstengels (bij voorkeur in de vroege zomer geplukt) Schil en hak in gelijke stukken, blancheren in kokend water. Gebruik per kop met stengels: 1 kop wijnazijn, 2 el suiker, ½ tl kaneel, flinke vleug kruidnagelpoeder. Doe de klis in een pot. Breng de andere ingrediënten in een pan aan de kook, roer het mengsel en giet het over de klis uit. Bewaar in gesloten potten.
